Nadležnost

Nadležnosti Pravobranilaštva Republike Srpske utvrđene su odredbama Zakona o Pravobranilaštvu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 7/18), prema kojima obavlja sljedeće poslove:

• Kao samostalan organ u postupku pred sudovima i drugim nadležnim organima preduzima pravna sredstva radi zaštite i ostvarivanja imovinskih prava i interesa zastupanih subjekata,
• Vrši poslove zastupanja u sudskim, upravnim i drugim postupcima,
• Kao samostalan organ ima pravo i obavezu da pokrene, odnosno podnese inicijativu za pokretanje postupka ili se uključi u postupak pred sudom ili drugim nadležnim organom radi zaštite prava i interesa zastupanih subjekata u slučajevima kada je to propisano zakonom, kada to pismeno zahtjevaju subjekti koje ono zastupa ili kada na drugi način sazna da je to potrebno,
• Prati i proučava pojave, pravna pitanja i probleme od značaja za vršenje svojih nadležnosti, imovinu zastupanih subjekata, primjenu zakona i drugih propisa, te obavještava Vladu i druge nadležne organe i predlaže mjere za zaštitu imovine zastupanih subjekata i sprečavanje društveno štetnih pojava,
• Pravobranilaštvo je obavezno da pred Ustavnim sudom pokrene postupak za ocjenu ustavnosti zakona i zakonitosti drugih propisa i opštih akata, kada ocjeni da su povrijeđena imovinska prava i interesi zastupanih subjekata,
• Pravobranilaštvo je obavezno da traži poništavanje ili ukidanje odluka i drugih akata kojima su povrijeđena imovinska prava zastupanih subjekata,
• U postupcima utvrđivanja krivične odgovornosti za krivična djela za koja postoji osnovana sumnja da je nastala materijalna šteta za zastupanog subjekta Pravobranilaštvo učestvuje u svojstvu zastupnika oštećenog, po obavještenju nadležnog organa ili u drugim slučajevima kada sazna da je to potrebno,
• U cilju zaštite imovinskih prava i interesa zastupanih subjekata daje obrazloženo mišljenje tim subjektima na nacrte privrednih ugovora, ugovora o koncesijama, ugovora o javno-privatnim partnerstvima i ugovora koji regulišu imovinsko-pravna pitanja, uz obavezu dostavljanja relevantne dokumentacije od strane zastupanog subjekta,
• Daje mišljenja subjektima koje po zakonu zastupa i u drugim pravnim stvarima kada zastupani subjekt smatra da je to potrebno,
• Podnosi tužbu za utvrđivanje ništavosti, odnosno tužbu za poništenje ugovora koji je zaključio zastupani subjekat, a za koji ugovor je Pravobranilaštvo mišljenja da je ništav, odnosno rušljiv,
• Prije pokretanja postupka pred nadležnim sudom ili drugim organom, može preduzeti mjere radi pokušaja zaključenja vansudskog poravnanja ili učestvovati u postupcima medijacije ukoliko za to ima izričitu pismenu saglasnost zastupanog subjekta,
• Zastupa subjekte (iz člana 9. Zakona o Pravobranilaštvu Republike Srpske), u postupcima likvidacije, stečaja, izvršnim postupcima, kao i postupcima upisa i brisanja zakonske hipoteke shodno zakonu.

Posebnim zakonima je određeno da je Pravobranilaštvo nadležno za obavljanje sljedećih poslova:

• U skladu sa Zakonom o ostvarivanju prava na naknadu materijalne i nematerijalne štete nastale u periodu ratnih dejstava od 20.05.1992. do 19.06.1996. godine sprovodi postupak vansudskog poravnanja za ostvarivanje prava utvrđenih ovim zakonom,
• Podnosi nadležnom organu prijedlog za utvrđivanje opšteg interesa i prijedlog za eksproprijaciju u ime korisnika eksproprijacije, u skladu sa Zakonom o eksproprijaciji i posebnim zakonima, zaključuje i sporazume o naknadi i sudska poravnanja,
• Kad je zakonom ovlašćeno, može izjaviti žalbu protiv rješenja donesenog u upravnom postupku, kojim je povrijeđen zakon u korist pojedinca ili pravnog lica, a na štetu javnog interesa,
• Može pokrenuti upravni spor, kad je upravnim aktom povrijeđen zakon na štetu Republike Srpske, grada ili opštine koju on po zakonu zastupa, kao i u drugim slučajevima određenim zakonom,
• Samostalno podnosi tužbu nadležnom sudu radi poništenja ugovora koji je zaključen suprotno odredbama Zakona o privatizaciji državnih stanova,
• Prema odredbama Zakona o privatizaciji državnog kapitala u preduzećima Pravobranilaštvo je samostalna stranka u postupku koji se vodi pred nadležnim organom uprave, po članu 8a. ovog zakona,
• Izjašnjava se o prihvatanju finansijskog i operativnog plana restrukturiranja za potraživanja Republike Srpske, u skladu sa odredbama Zakona o stečaju,
• Može podnijeti zahtjev za pokretanje postupka revizije privatizacije prema odredbama Zakona o reviziji privatizacije državnog kapitala u preduzećima i bankama,
• Prema odredbama Zakona o imovini i potraživanjima kojima upravlja Fond za upravljanje nekretninama i potraživanjima Republike Srpske, postupa u predmetima u kojima su pravna lica imovinu iz pasivnog podbilansa prodala ili su naplatila potraživanja, nakon što ista budu evidentirana, a njihovi predmeti proslijeđeni od strane Fonda za upravljanje nekretninama i potraživanjima u vlasništvu Republike Srpske,
• Na osnovu ovlašćenja koja su utvrđena u Zakonu o poljoprivrednom zemljištu, Zakonu o koncesijama, Pravilniku o uslovima i načinu zamjene šuma i šumskog zemljišta u svojini Republike Srpske, Uredbi o postupku realizacije javno-privatnog partnerstva u Republici Srpskoj i Poslovniku o radu Vlade Republike Srpske, daje mišljenja na privredne ugovore i na ugovore koji regulišu imovinsko-pravna pitanja,
• Na osnovu ovlašćenja koja su utvrđena u  Poslovniku o radu Vlade Republike Srpske, daje mišljenja predlagaču na nacrte i prijedloge zakona, strategija razvoja, uredbi, odluka, drugih propisa i opštih akata, prije dostavljanja na odbore radi uvrštavanja na dnevni red sjednice Odbora,  kada je u pitanju zaštita imovinskih prava i interesa Republike, odnosno kada se aktom stvaraju ugovorene obaveze za Republiku,
• Obavlja i druge poslove utvrđene zakonom i drugim propisima.