Nadležnost

Zakonom o Pravobranilaštvu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 7/18) propisano je da je Pravobranilaštvo samostalan organ koji u postupku pred sudovima i drugim nadležnim organima preduzima pravna sredstva radi zaštite i ostvarivanja imovinskih prava i interesa zastupanih subjekata, te vrši i druge poslove određene zakonom. Zastupani subjekat su Republika Srpska, jedinica lokalne samouprave, njihovi organi i organizacije, te drugi organi i organizacije koje nemaju svojstvo pravnog lica i nisu upisani u sudski registar, a finansiraju se iz budžeta Republike Srpske.

Nadležnosti Pravobranilaštva Republike Srpske utvrđene su odredbama Zakona o Pravobranilaštvu Republike Srpske, prema kojima obavlja sljedeće poslove:

kao samostalan organ u postupku pred sudovima i drugim nadležnim organima preduzima pravna sredstva radi zaštite i ostvarivanja imovinskih prava i interesa zastupanih subjekata,
vrši poslove zastupanja u sudskim i upravnim i drugim postupcima,
kao samostalan organ ima pravo i obavezu da pokrene, odnosno podnese inicijativu za pokretanje postupka ili se uključi u postupak pred sudom ili drugim nadležnim organom radi zaštite prava i interesa zastupanih subjekata u slučajevima kada je to propisano zakonom, kada to pismeno zahtjevaju subjekti koje ono zastupa ili kada na drugi način sazna da je to potrebno,
prati i proučava pojave, pravna pitanja i probleme od značaja za vršenje svojih nadležnosti, imovinu zastupanih subjekata, primjenu zakona i drugih propisa, te obavještava Vladu i druge nadležne organe i predlaže mjere za zaštitu imovine zastupanih subjekata i sprečavanje društveno štetnih pojava,
Pravobranilaštvo je obavezno da pred Ustavnim sudom pokrene postupak za ocjenu ustavnosti zakona i zakonitosti drugih propisa i opštih akata, kada ocjeni da su povrijeđena imovinska prava i interesi zastupanih subjekata,
Pravobranilaštvo je obavezno da traži poništavanje ili ukidanje odluka i drugih akata kojima su povrijeđena imovinska prava zastupanih subjekata,
u postupcima utvrđivanja krivične odgovornosti za krivična djela za koja postoji osnovana sumnja da je nastala materijalna šteta za zastupanog subjekta Pravobranilaštvo je dužno da učestvuje u svojstvu zastupnika oštećenog, po obavještenju nadležnog organa ili u drugim slučajevima kada sazna da je to potrebno,
u cilju zaštite imovinskih prava i interesa zastupanih subjekata daje obrazloženo mišljenje tim subjektima na nacrte privrednih ugovora, ugovora o koncesijama, ugovora o javno-privatnim partnerstvima i ugovora koji regulišu imovinsko-pravna pitanja, uz obavezu dostavljanja relevantne dokumentacije od strane zastupanog subjekta,
daje mišljenja subjektima koje po zakonu zastupa i u drugim pravnim stvarima kada zastupani subjekt smatra da je to potrebno,
podnosi tužbu za utvrđivanje ništavosti, odnosno tužbu za poništenje ugovora koji je zaključio zastupani subjekt, a za koji ugovor je Pravobranilaštvo mišljenja da je ništav, odnosno rušljiv,
prije pokretanja postupka pred nadležnim sudom ili drugim organom, preduzima mjere radi pokušaja zaključenja vansudskog poravnanja,
učestvuje u postupcima medijacije ukoliko za to ima izričitu pismenu saglasnost zastupanog subjekta.

Nadležnosti Pravobranilaštva su utvrđene i posebnim zakonima i drugim propisima prema kojima ovaj organ, između ostalih poslova, obavlja i sljedeće:

u skladu sa Zakonom o ostvarivanju prava na naknadu materijalne i nematerijalne štete nastale u periodu ratnih dejstava od 20.05.1992. do 19.06.1996. godine sprovodi postupak vansudskog poravnanja za ostvarivanje prava utvrđenih ovim zakonom,
podnosi nadležnom organu prijedlog za utvrđivanje opšteg interesa i prijedlog za eksproprijaciju u ime korisnika eksproprijacije u skladu sa Zakonom o eksproprijaciji, zaključuje i sporazume o naknadi i sudska poravnanja,
kad je zakonom ovlašćeno, može izjaviti žalbu protiv rješenja donesenog u upravnom postupku, kojim je povrijeđen zakon u korist pojedinca ili pravnog lica a na štetu javnog interesa,
može pokrenuti upravni spor, kad je upravnim aktom povrijeđen zakon na štetu Republike Srpske, grada ili opštine koju on po zakonu zastupa, kao i u drugim slučajevima određenim zakonom,
samostalno podnosi tužbu nadležnom sudu radi poništenja ugovora koji je zaključen suprotno odredbama Zakona o privatizaciji državnih stanova,
prema odredbama Zakona o privatizaciji državnog kapitala u preduzećima Pravobranilaštvo je samostalna stranka u postupku koji se vodi pred nadležnim organom uprave po članu 8a. ovog zakona,
izjašnjava se o prihvatanju finansijskog i operativnog plana restrukturiranja za potraživanja Republike Srpske, u skladu sa Zakonom o stečaju,
može podnijeti zahtjev za pokretanje postupka revizije privatizacije prema odredbama Zakona o reviziji privatizacije državnog kapitala u preduzećima i bankama,
prema odredbama Zakona o imovini i potraživanjima kojima upravlja Fond za upravljanje nekretninama i potraživanjima Republike Srpske, postupa u predmetima u kojima su pravna lica imovinu iz pasivnog podbilansa prodali, prikrili ili prikazali u aktivnom bilansu, ili su naplatili potraživanja, nakon što isti budu evidentirani, a njihovi predmeti proslijeđeni od strane Fonda za upravljanje nekretninama i potraživanjima u vlasništvu Republike Srpske,
na osnovu ovlašćenja koja su utvrđena u Zakonu o poljoprivrednom zemljištu, Zakonu o koncesijama, Pravilniku o uslovima i načinu zamjene šuma i šumskog zemljišta u svojini Republike Srpske, Uredbi o postupku realizacije javno-privatnog partnerstva u Republici Srpskoj i Poslovniku o radu Vlade Republike Srpske, daje mišljenja na privredne ugovore i na ugovore koji regulišu imovinsko-pravna pitanja,
obavlja i druge poslove utvrđene zakonom i drugim propisima.

Troškovi za zastupanje Pravobranilaštva Republike Srpske obračunavaju se po Tarifi o nagradama i naknadama za rad advokata i predstavljaju prihod Budžeta Republike Srpske.